GİF İran ile Nükleer Anlaşma’nın Geleceği
Uluslararası Çalışma Grubu
Açılış Toplantısı
13-14 Ekim 2016
GİF “İran ile Nükleer Anlaşma’nın Geleceği Uluslararası Çalışma Grubu”nun ilk toplantısı,13-14 Ekim 2016 tarihlerinde İstanbul, Yapı Kredi Yeniköy Korusu’nda düzenlendi. Çalışma, İran Anlaşması olarak da bilinen Kapsamlı Ortak Eylem Planı (JCPOA) ile ortaya çıkan işbirliğini koruyarak Ortadoğu’da istikrarın artmasına ve güvenliğin gelişmesine olanak sağlayacak politika önerileri belirlemeyi hedeflemektedir.
Çalışmanın açılış toplantısı, GİF üyeleri ve Amerika Birleşik Devletleri, Rusya, Çin, Hindistan, İran ve İsrail’den nükleer silahsızlanma uzmanlarından oluşan 12 çalışma grubu üyesinin katılımı ile gerçekleşti. Toplantı oturumlarındaki tartışmalar, çalışma grubu nihai raporunda ele alınmak üzere Türkiye, Almanya, Çin ve İtalya’dan uzman raportörler tarafından takip edildi.
Toplantının açılış konuşmaları, GİF Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Memduh Karakullukçu ve Çalışma Grubu Eş Başkanları, Hindistan Başbakan Nükleer Güvenlik Özel Temsilcisi ve Hindistan’ın Afganistan, Nepal ve Fransa Büyükelçisi (E) Rakesh Sood ile Harvard Üniversitesi Belfer Center Uluslararası Güvenlik Programı Direktörü ve Pugwash İcra Komitesi Başkanı Dr. Steven E. Miller tarafından gerçekleştirildi.
Açılış konuşmalarının ardından, “Jeostratejik Fay Hatlarını Çevrelemek” başlıklı ilk oturum yer aldı. Katılımcılar, İran Anlaşması’nın Ortadoğu’daki gerilim ve krizlerden ne ölçüde etkileneceğini değerlendirdikten sonra, yaşanabilecek olumsuzluklar karşısında anlaşmanın gücünü artırabilmek adına, ne gibi stratejiler geliştirilebileceği konusunda fikir teatisinde bulundu.
Toplantının “İç Politika Dinamikleri” başlıklı ikinci oturumunda ise, İran, İsrail, Suudi Arabistan ve Amerika Birleşik Devletleri’ndeki iç siyaset dinamiklerinin anlaşmanın devamlılığı ve gücü üzerindeki etkilerine yoğunlaşıldı. Katılımcılar, anlaşmanın yaklaşan ABD ve İran seçimleri bağlamında, iç siyaset dalgalanmalarına karşı bağışıklığını değerlendirdi.
İlk günün “Ekonomik Faktörler” başlıklı son oturumunda ise, ekonomi odaklı uygulamaların anlaşma üzerindeki muhtemel etkilerinden bahsedildi.
Çalışma grubu toplantısının ikinci günü, “JCPOA’in Genişletilmesi: Bölgesel ve Küresel Güvenlik İçin Geniş Kapsamlı İşbirliği” adlı panel oturumu ile başladı. Oturum süresince İran ile yapılan işbirliğinin, siber güvenlik, füze sistemleri veya denizcilik gibi öne çıkan diğer güvenlik alanlarına dair çözümleri de içerecek şekilde genişletilmesinin mümkün olup olmadığı tartışıldı.
Toplantının “JCPOA’in Süresinin Uzatılması” adlı beşinci oturumunda, anlaşmanın ömrünü tamamlamasının ardından İran’ın silahsızlanması hususundaki işbirliğinin devam etme ihtimali üzerinde duruldu. Yine aynı oturumda, anlaşmanın geçerliliğini yitirmesine bağlı olarak oluşabilecek istikrarsızlığın nasıl ortadan kaldırılabileceği üzerine fikir alışverişi yapıldı.
Toplantının “İran’ın Bölge ve Dünya ile Ekonomik Bağları” başlıklı son oturumunda ise, İran’ın bölge ve dünya ekonomisine entegre bir serbest pazar ekonomisi olma ihtimali hakkında konuşuldu. Buna ek olarak katılımcılar, olası bir entegrasyon süreci sırasında ortaya çıkabilecek yerel ve uluslararası çekincelerle başa çıkmaya yönelik politikalar öne sürdü.
Çalışma grubunun ikinci ve son toplantısının Ocak 2017’de gerçekleşmesi planlanmaktadır. Toplantı serisinin bu ayağının, raportörler tarafından derlenen Çalışma Grubu rapor taslağının son haline getirilmesi hususuna ayrılması tasarlanmıştır.
Çalışma Grubu üye listesi ve ayrıntılı toplantı programı için lütfen tıklayınız.